• Նորություններ
• Հղումներ
• Գործընկերները
• Կայքի Քարտեզ

«ՏՐԱՊԻԶՈՆԻ ԱՎԵՏԱՐԱՆ» , XI դ. 1-ին կեսի պատկերազարդ, տոնական ձեռագիր մատյան: Ընդօրինակվել է, հավանաբար, Բագրատունիների վերջին թագավորներից մեկի պատվերով: Գրչության վայրը, գրիչը և ծաղկողը անհայտ են: XII դ. եղել է մի ազնվականի մոտ: 1803-ին Իգնատիոս Փափազյանը Վենետիկ է բերել Տրապիզոնից (այստեղից էլ՝ անունը): Պահվում է  Վենետիկի Մխիթարյան մատենադարանում (ձեռ. N1400, չափերը՝ 47,5x36,5 սմ, բաղկացած է մագաղաթե 634 թերթից, կազմը կաշվից է, ուշ շրջանի՝ մինչև 1425-ը): Ձեռագիրը Ս. Ղազար վանքի ամենամեծ մատյանն է: «Տրապիզոնի Ավետարան»-ի գեղարվեստական ձևավորումը լրիվ չէ: Պահպանվել են ճոխ պատկերազարդված 10 խորանները, իրենց Ավետարաններից առաջ տեղավորված 4  ավետարանիչների նկարները, շքեղ նկարազարդված անվանաթերթերը (Մատթեոսի նկարը և անվանաթերթն ավելի ուշ շրջանի աշխատանք են), մի մանրանկարում՝ 4 ավետարանիչների նկարները և 7 թեմատիկ տերունական տեսարանները («Ավետում»,  «Ծնունդ», «Տյառնընդառաջ»,  «Մկրտություն»,  «Պայծառակերպություն», «Դեիսուս»,  «Քրիստոս Ամենակալը»): 

                                                                                           Քոթանջյան Ն.  

Աղբյուրը՝  «Քրիստոնյա Հայաստան» հանրագիտարան, գլխ. խմբ. Հովհ. Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Երևան, 2002, էջ  1023: 

Տես նաև՝

Ճանաշյան Մ., Հայկական մանրանկարչութիւն, [հ. 1], Վնտ., 1966:

Измайлова Т.А., Армянская  миниатюра XI в., М., 1979;

Weitzmann  R., Die armenische Buch malerei des 10. und beginnenden 11. Jahrhunderts, Baniberg, 1933;

Der Nersessian S., Armenia and the Byzantine Empire, Camb., 1947;

Նույնի, L’art armռnien des origins au XVII sie'cle, P., 1977.